Muzee
Vorige week dinsdag kreeg ik een foto toegestuurd van Muzee (oude man). Al vijf dagen geen eten in huis. Vel over been.
Ik ken hem sinds de lockdown. Hij heeft toen wekenlang een voedselpakket gekregen. Het was ingewikkeld om bij elkaar te kunnen komen.
Die weken voedselhulp werd enorm gewaardeerd. Toen ik weer van de compound afkon heb ik hem bezocht. Elke keer zat hij buiten op een bankje. Met zijn stok naast zich. Zonder stok kon hij niet meer lopen. En met z’n radio, bij elkaar gehouden door tape en elastiekjes. Hij was altijd blij verrast me te zien…Je komt niet met lege handen in Uganda op bezoek. Ik nam altijd een staaf zeep mee. Ik was afhankelijk van iemand die met mij mee wilde om te vertalen. Zijn Engels was niet groot.
Vijf dagen geen eten… Ik besloot direct de volgende ochtend inkopen te gaan doen en muzee te bezoeken.
Door de foto was ik voorbereid wat ik zou zien…maar toch… zo’n vreselijk dik, opgezwollen been, open wonden waar mieren overheen lopen, zwakke stem…
Het raakte me.
Ik laat het eten zien. Hij is blij en dan vraagt hij: ‘Heb je zeep bij je?’ Elke keer bracht ik zeep. Deze keer niet. Nu breng ik eten en wordt er om zeep gevraagd.
‘Nee, ik heb het niet bij me, maar ik ga ervoor zorgen dat u het krijgt.’
Met behulp van de jonge vertaler voer ik een gesprek.
Ik herinner me dat we vorig jaar de Jesus-film hebben laten zien, hij was in tranen na afloop… Voor mij een bijzonder moment. Er ontspint zich gesprek over het leven en over de dood.
Hij geeft aan dat hij veel pijn heeft. Dat hij zich afvraagt waarom hij nog leeft. Hij heeft zoveel pijn… Het gaat maar niet over.
Ik vraag hem over hoe hij nu in het leven staat (hangt op z’n matras is een betere beschrijving). Hij ervaart zijn leven als lang genoeg. Maar ‘het leven nemen’, dat kan niet. Het is wachten totdat God hem thuishaalt.
Een bijzonder gesprek… Ik vraag of ik voor hem mag bidden en God mag vragen om hem gauw thuis te halen… De vertaler kijkt wat ongemakkelijk.
‘Kun je dit voor mij vertalen of kan het niet in deze cultuur of vind je het lastig?’ Van alles een beetje. Hij schraapt zijn keel en begint in Luganda te vertalen.
Muzee geeft aan dat ik dit voor hem kan bidden.
En zo sluiten we onze ogen… Een vreemd gebed om te bidden, verdrietig. De tranen lopen over mijn wangen. Na het gebed geef ik hem een hand. Hij houdt mijn hand lang vast.
Dan nemen we afscheid.
Mijn gedachte is dat ik hoop dat mijn volgende bezoek zijn begrafenis zal zijn. Dat hij verlost mag zijn van zijn pijn.
Ik vraag de vertaler of hij zeep kan kopen en kan brengen bij muzee. Dat gaat hij doen.
Een diepe zucht en dan loop ik terug, ik moet in de klas zijn om een les te volgen.
Note: een week later krijg ik bericht hij het overleden is. Ik heb hem op aarde niet meer gezien. Deze laatste ontmoeting zal me bijblijven en ik weet: ooit gaan we elkaar weer ontmoeten en kunnen we bijkletsen zonder taalbarrière. Hij zonder pijn. Ik kijk er naar uit!
Muzee
Last Tuesday I received a photo of Muzee (old man). No food in the house for five days. He is very thin.
I've known him since the lockdown. He then received a food package for weeks. It was complicated to get together.
Those weeks of food aid were greatly appreciated. When I was able to leave the compound again, I visited him. Each time he sat outside on a bench. With his stick next to him. He could no longer walk without his stick. And with his radio, held together by tape and rubber bands. He was always pleasantly surprised to see me…You don't come to visit Uganda empty-handed. I always carried a bar of soap with me. I depended on someone who wanted to come with me to translate. His English was not great.
No food for five days… I immediately decided to go shopping and visit the muzee the next morning.
The photo prepared me for what I would see…but still…an awfully, swollen leg, open wounds with ants running over, weak voice…
It touched me.
I show the food. He is happy and then he asks: "Do you have soap with you?" Every time I brought soap. Not this time. Now I bring food and the ask for soap.
"No, I don't have it with me, but I'm going to get it for you."
With the help of the young translator I have a conversation.
I remember last year we showed the Jesus movie, he was in tears afterwards… A special moment for me. There is a conversation about life and death.
He indicates that he is in a lot of pain. That he wonders why he is still alive. He's in so much pain… It won't go away.
I ask him about his current life (hanging on his mattress is a better description). He experiences his life as long enough. But 'taking life', that is not possible. It is waiting for God to take him home.
A special conversation… I ask if I can pray for him and ask God to bring him home soon… The translator looks a bit uncomfortable.
"Can you translate this for me or is it not possible in this culture or do you find it difficult?" A little bit of everything. He clears his throat and starts translating into Luganda.
Muzee indicates that I can pray this for him.
And so we close our eyes… A strange prayer to pray, sad. Tears run down my cheeks. After the prayer I shake his hand. He holds my hand for a long time.
Then we say goodbye.
My thought is I hope my next visit will be his funeral. May he be free from his pain.
I ask the translator if he can buy soap and bring it to the muzee. He's going to do that.
A deep sigh and then I walk back, I have to be in class to follow a lesson.
Note: a week later I get a message that he passed away. I have not seen him on earth again. This last meeting will stay with me and I know: one day we will meet again and we can chat without a language barrier. He without pain. I look forward!